Ortodontik Tedavi
Ortodontik Problemler Nasıl Oluşur?
Ortodontik tedaviler kalıtımsal olarak geçebileceği gibi sonradan da oluşabilir.
Parmak emme, emzik emme, yanlış yutkunma gibi kötü alışkanlıklar sonucu çene ve dişlerde meydana gelen değişiklikler,
Çürük nedeni ile erken yaşta süt dişlerinin çekimi, yanlış dişin çekimi gibi istenilmeyen sebepler,
Genizeti sonucu ağızdan nefes almaya bağlı olarak üst damağın daralması ve öne doğru gelişmesi.
Gibi nedenler sonradan ortodontik bozukluklara yol açabilir.
Neden Ortodontik Tedavi
Toplumumuzda insanlar ortodonti uzmanına sıklıkla estetik kaygılarla başvururlar. Oysaki ortodonti tedavilerin estetiğin sağlanmasının dışında birçok yararlı etkisi bulunmaktadır.
Çapraşık dişlerin yarattığı en büyük problemlerin başında temizleme zorluğu gelmektedir. Temizliğin zor olduğu ağızlarda çürüğe ve diş eti hastalıklarına yakalanma olasılığı çok artmaktadır.
Ağız solunumu ve parmak emme gibi kötü alışkanlığı olan çocuklarda üst ve alt keser dişleri arasında bir boşluk oluşur. Buna ön açık kapanış denir. Ön açık kapanışı olan çocuklarda uyku sırasında ağız açık kalır ve tükürük buharlaşır bunun sonucunda ağız kuruluğu ve buna bağlı çürükler oluşur.
Ön açık kapanışı olan çocuklarda konuşmada bazı sesler doğru çıkmayabilir. Ortodontik tedavi fonasyonun düzelmesinde olumlu katkı sağlayabilir.
Dişler düzgün kapanmadığı durumlarda dişlerin üst yüzeylerinde erozyona benzer aşınmalar görülebilir.
Kapanış bozukluklarında çiğneme kuvveti dişlerde düzgün ve eşit olarak dağılmayabilir. Bunun sonucunda çene eklemi problemleri (Temporo Mandibular Eklem Rahatsızlıkları) baş gösterebilir. Bu gibi durumlarda ortodontik tedavi bu problemi %100 çözmeyebilir fakat mutlaka kapanış düzeltildiğinde çene eklemlerinde olumlu katkısı olacaktır. Bazı durumlarda çene eklemi uzmanları ile ortodontist beraber çalışabilir.
Tedavide Doğru Zaman
Hiçbir sorun gözükmeyen çocuklarınızı bile 6-7 yaşları arasında mutlaka ortodontiste götürün. Bu farketmediğiniz veya sonradan oluşabilecek sorunların tespiti için çok önemlidir.
Bunun dışında;
Ağızdan nefes alan veya geniz eti problemi olan
Uzun süre emzik kullanan
Parmak emme alışkanlığı olan
Dudak-damak yarığı olan
Kalıcı dişlerinde eksikliği olan veya çenesine sert bir darbe almış olan
Ailesinde genetik olarak alt veya üst çenesi çok ileride/önde olan
Herhangi bir nedenden ötürü erken süt dişi çekimi yapılan
Dişlerde çapraşıklık olduğu düşünülen her çocuk mutlaka ortodonti uzmanına muayene olmalıdır.
Tedavide Yaş Faktörü
Ortodontik Tedavilerde Yaş Neden Önemlidir
Ortodontik problemler dişsel (çapraşıklık, yatık dişler, aralık dişler, dönük dişler vs) ve iskeletsel (üst çenenin veya alt çenenin önde olması, ön açık kapanış gibi) olarak ikiye ayrılır.
Kişilerde sadece dişsel veya iskeletsel problemler tek başına görülebildiği gibi ikisi birlikte de görülebilir. Dişsel problemlerin tedavisinde (iskeletsel problem olmadan) yaş sınırlaması yoktur. Yani birey 65 yaşında olsa dahi ağızda sağlıklı kemik ve yeterli miktarda diş varsa ortodontik tedavi yapılabilir.
İskeletsel problemlerin tedavisinde ise yaş önemli bir kriterdir. Örnek vermek gerekirse; büyüme gelişme çağında (11-15 yaş) ve alt çenesi geride olan bir çocuğun alt çenesi ortodontik aygıtlarla ileri alınabilir. Bu tedavi, çocuğun iskeletsel büyüme potansiyeli kullanılarak yapılır. Erkeklerde büyüme gelişim 17, kızlarda ise bu 16 yaş civarında sona erer. İskeletsel problemlerin tedavisi için en uygun dönem iskelet sisteminin hızla geliştiği 10-15 yaşlar arasıdır. Bu dönemde iskeletsel tedaviler ortodontistler tarafından kolayca tedavi edilebilir.
Büyüme gelişimin sona erdiği yaşlarda ise bu tedavi ancak plastik cerrahlar ve ortodontistlerin yürüteceği kombine bir tedavi ile yapılabilir. Bu tedavi tabii ki çok daha uzun ve zahmetli bir tedavidir.
Özetlemek gerekirse; ortodontik tedavi her yaşta yapılabilir. Yaş, tedavi planın değiştiren bir faktördür. Her yaşta düzgün dişlere sahip olabilirsiniz.
Sabit Ortodontik Tedavi Alternatifleri Nelerdir
Sabit ortodontik tedaviye alternatif olarak lingualortodontik tedavi (dil tarafından yapılan) ve invisaling ( şeffaf plaklarla tedavi) tedavisi mümkündür.
Ortodontik Problemler Nasıl Oluşur?
Ortodontik tedaviler kalıtımsal olarak geçebileceği gibi sonradan da oluşabilir.
Parmak emme, emzik emme, yanlış yutkunma gibi kötü alışkanlıklar sonucu çene ve dişlerde meydana gelen değişiklikler,
Çürük nedeni ile erken yaşta süt dişlerinin çekimi, yanlış dişin çekimi gibi istenilmeyen sebepler,
Genizeti sonucu ağızdan nefes almaya bağlı olarak üst damağın daralması ve öne doğru gelişmesi.
Gibi nedenler sonradan ortodontik bozukluklara yol açabilir.
Neden Ortodontik Tedavi
Toplumumuzda insanlar ortodonti uzmanına sıklıkla estetik kaygılarla başvururlar. Oysaki ortodonti tedavilerin estetiğin sağlanmasının dışında birçok yararlı etkisi bulunmaktadır.
Çapraşık dişlerin yarattığı en büyük problemlerin başında temizleme zorluğu gelmektedir. Temizliğin zor olduğu ağızlarda çürüğe ve diş eti hastalıklarına yakalanma olasılığı çok artmaktadır.
Ağız solunumu ve parmak emme gibi kötü alışkanlığı olan çocuklarda üst ve alt keser dişleri arasında bir boşluk oluşur. Buna ön açık kapanış denir. Ön açık kapanışı olan çocuklarda uyku sırasında ağız açık kalır ve tükürük buharlaşır bunun sonucunda ağız kuruluğu ve buna bağlı çürükler oluşur.
Ön açık kapanışı olan çocuklarda konuşmada bazı sesler doğru çıkmayabilir. Ortodontik tedavi fonasyonun düzelmesinde olumlu katkı sağlayabilir.
Dişler düzgün kapanmadığı durumlarda dişlerin üst yüzeylerinde erozyona benzer aşınmalar görülebilir.
Kapanış bozukluklarında çiğneme kuvveti dişlerde düzgün ve eşit olarak dağılmayabilir. Bunun sonucunda çene eklemi problemleri (Temporo Mandibular Eklem Rahatsızlıkları) baş gösterebilir. Bu gibi durumlarda ortodontik tedavi bu problemi %100 çözmeyebilir fakat mutlaka kapanış düzeltildiğinde çene eklemlerinde olumlu katkısı olacaktır. Bazı durumlarda çene eklemi uzmanları ile ortodontist beraber çalışabilir.
Tedavide Doğru Zaman
Hiçbir sorun gözükmeyen çocuklarınızı bile 6-7 yaşları arasında mutlaka ortodontiste götürün. Bu farketmediğiniz veya sonradan oluşabilecek sorunların tespiti için çok önemlidir.
Bunun dışında;
Ağızdan nefes alan veya geniz eti problemi olan
Uzun süre emzik kullanan
Parmak emme alışkanlığı olan
Dudak-damak yarığı olan
Kalıcı dişlerinde eksikliği olan veya çenesine sert bir darbe almış olan
Ailesinde genetik olarak alt veya üst çenesi çok ileride/önde olan
Herhangi bir nedenden ötürü erken süt dişi çekimi yapılan
Dişlerde çapraşıklık olduğu düşünülen her çocuk mutlaka ortodonti uzmanına muayene olmalıdır.
Tedavide Yaş Faktörü
Ortodontik Tedavilerde Yaş Neden Önemlidir
Ortodontik problemler dişsel (çapraşıklık, yatık dişler, aralık dişler, dönük dişler vs) ve iskeletsel (üst çenenin veya alt çenenin önde olması, ön açık kapanış gibi) olarak ikiye ayrılır.
Kişilerde sadece dişsel veya iskeletsel problemler tek başına görülebildiği gibi ikisi birlikte de görülebilir. Dişsel problemlerin tedavisinde (iskeletsel problem olmadan) yaş sınırlaması yoktur. Yani birey 65 yaşında olsa dahi ağızda sağlıklı kemik ve yeterli miktarda diş varsa ortodontik tedavi yapılabilir.
İskeletsel problemlerin tedavisinde ise yaş önemli bir kriterdir. Örnek vermek gerekirse; büyüme gelişme çağında (11-15 yaş) ve alt çenesi geride olan bir çocuğun alt çenesi ortodontik aygıtlarla ileri alınabilir. Bu tedavi, çocuğun iskeletsel büyüme potansiyeli kullanılarak yapılır. Erkeklerde büyüme gelişim 17, kızlarda ise bu 16 yaş civarında sona erer. İskeletsel problemlerin tedavisi için en uygun dönem iskelet sisteminin hızla geliştiği 10-15 yaşlar arasıdır. Bu dönemde iskeletsel tedaviler ortodontistler tarafından kolayca tedavi edilebilir.
Büyüme gelişimin sona erdiği yaşlarda ise bu tedavi ancak plastik cerrahlar ve ortodontistlerin yürüteceği kombine bir tedavi ile yapılabilir. Bu tedavi tabii ki çok daha uzun ve zahmetli bir tedavidir.
Özetlemek gerekirse; ortodontik tedavi her yaşta yapılabilir. Yaş, tedavi planın değiştiren bir faktördür. Her yaşta düzgün dişlere sahip olabilirsiniz.
Sabit Ortodontik Tedavi Alternatifleri Nelerdir
Sabit ortodontik tedaviye alternatif olarak lingualortodontik tedavi (dil tarafından yapılan) ve invisaling ( şeffaf plaklarla tedavi) tedavisi mümkündür.
