Diş Travmaları
Hem aile hem de çocuk için son derece kaygı verici bir durum olan diş travmaları, tüm çocukların yaklaşık 1/3’ünde görülmektedir.
Özellikle 1-3 yaş arası çocuklar, yürümeyi yeni öğrenirken henüz dengelerini sağlayamadıkları için sıklıkla düşerler.
Bu düşmelerden en çok etkilenen dişler üst ön-kesici dişlerdir.
Hafif çarpmalar sıklıkla dudak, dişetleri gibi yumuşak dokularda yaralanmalara neden olurken şiddetli çarpmalar dişlerde sallanmalara, dişin ağızda görülen kısmında ya da kökünde kırıklara, hatta bazen dişin tamamen yerinden çıkmasına neden olabilmektedir.
Diş Travmasında ne yapmalıyım?
Diş travması durumunda öncelikle anne-babanın sakin olup yapılması gerekenleri panik olmadan uygulamalıdır. Öncelikle bilinmesi gereken en önemli nokta, travmanın boyutu ne olursa olsun mutlaka diş hekiminize ulaşarak bilgi alışverişinde bulunmanız gerektiğidir. Dışarıdan bakıldığında çok önemsiz gibi gözüken travmalar bile diş kaybına neden olabilir.
Eğer dişin tamamı yerinden çıkmışsa, dişin kök kısmına dokunmadan tutularak temiz, akan su altında yıkanmalıdır. Düşen dişin, hekime ulaştırılması için ideal ortam ağız içidir. Ancak çocuk dişi kolayca yutabileceği için bu yöntemi önermiyoruz. Düşen diş mümkünse süt içinde değilse temiz su içinde en kısa sürede hekime ulaştırılmalıdır. Dişi ulaştırdığınızda hekiminiz, düşen dişin süt ya da kalıcı olması, dişin çukurunun ve dişin travmadan etkilenme derecesine göre dişin yeniden yerine yerleştirilp yerleştirilmeyeceğine karar verecektir.
Eğer travma sonucu diş yerinden çıkmamış ancak sallanıyorsa, dişi daha fazla travmatize etmemek amacıyla asla sallamayınız. Hekiminize en kısa sürede ulaştığınızda, sallanan dişi yanındaki diğer dişlere bazı tekniklerle sabitleyerek diş liflerinin yenilenmesi sağlanır. Bu süreç 1-3 hafta arasında sürebilir. Bu süre içinde travmaya uğrayan diş zorlanmamalı, ısırma ve koparma hareketi yapılmamalı, yiyecekler küçük lokmalar halinde direk arka dişlere götürülerek yenmelidir.
Eğer travma sonucu dişin bir kısmı kırılmışsa, kırılan diş parçası temiz, akan su ile yıkanarak süt içinde (mümkün değilse temiz su) hekime ulaştırılmalıdır. İyi şartlarda korunmuş diş parçaları çoğunlukla özel malzemeler sayesinde yapıştırılabilmektedir. Kırık diş parçası bulunamadığı durumlarda da hekime başvurarak kayıp diş dokusunun özel materyallerle tamamlanması gerekmektedir.
Eğer travma sonrası diş gömülmüşse, dişi hemen çekmemek ve tekrar sürebilmesi için vakit tanımak gerekmektedir. Bu süreçte sık ve düzenli diş hekimi kontrolü şarttır.
Diş Travmasının uzun süreli etkileri nelerdir?
Travmaya maruz kalan dişlerde, ilk anda bir hasar tespit edilmese de hekiminizin önerdiği süreçlerde kontrol edilmeli ve geç oluşacak zararlar kontrol altında tutulmalıdır.
Süt dişlerine gelen travmalarda ardından gelen sürekli dişlerinde etkilenebileceği bilinmeli ve kontrol edilmelidir.
Diş Travmasından kaçınmak için neler yapmalıyız?
Diş travması, yeni yürümeye başlayan ilk üç yaş arası çocuklar başta olmak üzere her yaş çocukta yaşanabilir. Çocuk olmanın bir parçası olan düşmeler dişlerde travmalara da yol açabilir. Ancak özellikle spor yapan çocukların dişlerini korumak amacıyla koruyucu dişlik kullanmaları travma sonucu görülebilecek hasarları azaltacaktır. Travmaya açık spor yapan çocukların hekimleri ile görüşerek dişlerine birebir uyumlu, çeşitli renklerde olabilen bu koruyucu dişliklerden hazırlatmaları yerinde olacaktır.
KISACA TRAVMA ANINDA;
• Zaman kaybetmeden hekiminiz ile temas kurun.
• Yerinden çıkan ya da kırılan dişi köküne dokunmadan temiz akan su ile yıkayın ve süt içinde hekiminize ulaştırın.
• Sallanan dişi daha fazla sallamayın ve derhal hekime başvurun.
• Travma sonrası dişlerde gözle görünen bir sorun görünmüyorsa bile mutlaka uygun bir zamanda diş hekimi muayenesine gidin. Dışarıdan belli olmayan ama gömülen ya da alttaki kalıcı dişlere zarar veren travmalar uzun dönemde diş kayıplarına ve diş çarpıklıklarına yol açabilir.
Hem aile hem de çocuk için son derece kaygı verici bir durum olan diş travmaları, tüm çocukların yaklaşık 1/3’ünde görülmektedir.
Özellikle 1-3 yaş arası çocuklar, yürümeyi yeni öğrenirken henüz dengelerini sağlayamadıkları için sıklıkla düşerler.
Bu düşmelerden en çok etkilenen dişler üst ön-kesici dişlerdir.
Hafif çarpmalar sıklıkla dudak, dişetleri gibi yumuşak dokularda yaralanmalara neden olurken şiddetli çarpmalar dişlerde sallanmalara, dişin ağızda görülen kısmında ya da kökünde kırıklara, hatta bazen dişin tamamen yerinden çıkmasına neden olabilmektedir.
Diş Travmasında ne yapmalıyım?
Diş travması durumunda öncelikle anne-babanın sakin olup yapılması gerekenleri panik olmadan uygulamalıdır. Öncelikle bilinmesi gereken en önemli nokta, travmanın boyutu ne olursa olsun mutlaka diş hekiminize ulaşarak bilgi alışverişinde bulunmanız gerektiğidir. Dışarıdan bakıldığında çok önemsiz gibi gözüken travmalar bile diş kaybına neden olabilir.
Eğer dişin tamamı yerinden çıkmışsa, dişin kök kısmına dokunmadan tutularak temiz, akan su altında yıkanmalıdır. Düşen dişin, hekime ulaştırılması için ideal ortam ağız içidir. Ancak çocuk dişi kolayca yutabileceği için bu yöntemi önermiyoruz. Düşen diş mümkünse süt içinde değilse temiz su içinde en kısa sürede hekime ulaştırılmalıdır. Dişi ulaştırdığınızda hekiminiz, düşen dişin süt ya da kalıcı olması, dişin çukurunun ve dişin travmadan etkilenme derecesine göre dişin yeniden yerine yerleştirilp yerleştirilmeyeceğine karar verecektir.
Eğer travma sonucu diş yerinden çıkmamış ancak sallanıyorsa, dişi daha fazla travmatize etmemek amacıyla asla sallamayınız. Hekiminize en kısa sürede ulaştığınızda, sallanan dişi yanındaki diğer dişlere bazı tekniklerle sabitleyerek diş liflerinin yenilenmesi sağlanır. Bu süreç 1-3 hafta arasında sürebilir. Bu süre içinde travmaya uğrayan diş zorlanmamalı, ısırma ve koparma hareketi yapılmamalı, yiyecekler küçük lokmalar halinde direk arka dişlere götürülerek yenmelidir.
Eğer travma sonucu dişin bir kısmı kırılmışsa, kırılan diş parçası temiz, akan su ile yıkanarak süt içinde (mümkün değilse temiz su) hekime ulaştırılmalıdır. İyi şartlarda korunmuş diş parçaları çoğunlukla özel malzemeler sayesinde yapıştırılabilmektedir. Kırık diş parçası bulunamadığı durumlarda da hekime başvurarak kayıp diş dokusunun özel materyallerle tamamlanması gerekmektedir.
Eğer travma sonrası diş gömülmüşse, dişi hemen çekmemek ve tekrar sürebilmesi için vakit tanımak gerekmektedir. Bu süreçte sık ve düzenli diş hekimi kontrolü şarttır.
Diş Travmasının uzun süreli etkileri nelerdir?
Travmaya maruz kalan dişlerde, ilk anda bir hasar tespit edilmese de hekiminizin önerdiği süreçlerde kontrol edilmeli ve geç oluşacak zararlar kontrol altında tutulmalıdır.
Süt dişlerine gelen travmalarda ardından gelen sürekli dişlerinde etkilenebileceği bilinmeli ve kontrol edilmelidir.
Diş Travmasından kaçınmak için neler yapmalıyız?
Diş travması, yeni yürümeye başlayan ilk üç yaş arası çocuklar başta olmak üzere her yaş çocukta yaşanabilir. Çocuk olmanın bir parçası olan düşmeler dişlerde travmalara da yol açabilir. Ancak özellikle spor yapan çocukların dişlerini korumak amacıyla koruyucu dişlik kullanmaları travma sonucu görülebilecek hasarları azaltacaktır. Travmaya açık spor yapan çocukların hekimleri ile görüşerek dişlerine birebir uyumlu, çeşitli renklerde olabilen bu koruyucu dişliklerden hazırlatmaları yerinde olacaktır.
KISACA TRAVMA ANINDA;
• Zaman kaybetmeden hekiminiz ile temas kurun.
• Yerinden çıkan ya da kırılan dişi köküne dokunmadan temiz akan su ile yıkayın ve süt içinde hekiminize ulaştırın.
• Sallanan dişi daha fazla sallamayın ve derhal hekime başvurun.
• Travma sonrası dişlerde gözle görünen bir sorun görünmüyorsa bile mutlaka uygun bir zamanda diş hekimi muayenesine gidin. Dışarıdan belli olmayan ama gömülen ya da alttaki kalıcı dişlere zarar veren travmalar uzun dönemde diş kayıplarına ve diş çarpıklıklarına yol açabilir.
